mc-alumni -

Κωνσταντίνος Νίκου

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.

Είναι πλέον σε όλους μας γνωστό και ειπωμένο από τους περισσότερους ότι βρισκόμαστε, εδώ και 3 περίπου χρόνια, μέσα στη δίνη μιας τραγικής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Μίας κρίσης που μοιάζει να προτιμά ιδιαίτερα τη χώρα μας, ως έναν εύκολο στόχο, ως τον αδύναμο κρίκο ενός κοινωνικού και οικονομικού συστήματος.

Μια οικονομική - κοινωνική κρίση συνοδεύεται σχεδόν πάντα από τις αναγκαίες αλλαγές που πρέπει να κάνει το υπάρχον σύστημα για να συνεχίσει να ζει. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το φαινόμενο αυτό, σαν να είναι ένας άνθρωπος που, ενώ ζούσε αμέριμνος την καθημερινότητα του, ξαφνικά μαθαίνει ότι πάσχει από μια σοβαρή ασθένεια. Σίγουρα θα πρέπει να αλλάξει ορισμένα πράγματα που έκανε ως τώρα. Να προσέχει τη διατροφή του, να ασκείται συχνότερα, να αλλάξει κάποιες καταστροφικές συνήθειες και να κάνει την ανάλογη θεραπευτική αγωγή.

Το βέβαιο είναι ότι η προσωπικότητα και ο ψυχισμός του θα αλλάξουν, ίσως μετακινηθεί και ο τρόπος θέασης των πραγμάτων και της ζωής. Αυτές οι αλλαγές δεν φαίνεται κατ' ανάγκη να είναι δυσάρεστες ή τρομακτικές για τον άνθρωπο, ίσως του δώσουν το ερέθισμα να ζει τη ζωή του περισσότερο συνειδητά.

Πολύ συχνά το συναίσθημα που αναδύεται σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους είναι ο φόβος και η δυσπιστία. Σε εκείνο το σημείο χρειάζεται να δράσουμε. Να μην μείνουμε στην αδράνεια και τον εφησυχασμό. Χρειάζεται να γίνουμε πιο δημιουργικοί. Χρειάζεται να μάθουμε, να αναζητούμε και, να ερευνούμε ποια πράγματα μπορεί να κάνουμε για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας. Κι αν πρόκειται για τον παραπάνω ασθενή, ίσως ανακαλύψει κάποιους νέους τρόπους θεραπείας.

Το σίγουρο είναι ότι για να βγούμε από την κρίση θα πρέπει να αποβάλλουμε όλα τα αρνητικά στοιχεία του ψυχισμού μας. Στο σημείο αυτό χρειαζόμαστε τους άλλους. Εδώ χρειαζόμαστε να υπερβούμε τον εαυτό μας και να βρούμε το θάρρος να ζητήσουμε βοήθεια. Τώρα πρέπει στη ζωή μας να εισάγουμε την έννοια «συμπαράσταση». Χρειαζόμαστε ψυχική συμπαράσταση για να δούμε τον εαυτό μας αλλιώς και να τον ορίσουμε ξανά με νέους όρους.

Για τους περισσότερους από εμάς, η τύχη της ζωής μας είναι στο χέρι μας. Οι αλλαγές που έρχονται εξαρτώνται από τον τρόπο που εμείς οι ίδιοι μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε και να τις αφομοιώσουμε στη ζωή μας. Μπορούμε να ανακαλύψουμε νέες ιδέες για καινούργια επαγγέλματα που ως τώρα δεν είχαν ιδιαίτερη ζήτηση. Μπορούμε εκεί που βγαίναμε 2-3 φορές τη βδομάδα, να καλούμε ο ένας τον άλλο στο σπίτι του και έτσι να προσαρμόσουμε την αναγκαία για όλους μας διασκέδαση σε μια ανέξοδη ευχάριστη εμπειρία.

Μπορούμε να ξανασκεφτούμε τη γη και, να δούμε ποιες διαφορετικές και έξυπνες επιλογές μπορεί να μας προσφέρει. Όσο έχουμε τις δυνάμεις μας και καθαρό νου, η κρίση δεν μπορεί να μας λυγίσει. Όλο το παιχνίδι είναι στο να μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας με διαφορετικό τρόπο. Να δούμε τον εαυτό μας αλλιώς.

Τι γίνεται όμως με τους ηλικιωμένους συνανθρώπους μας; Τι γίνεται με τον παππού και τη γιαγιά που στήριξαν και στηρίζουν τη γενιά μας. Τι γίνεται με αυτούς τους ανθρώπους που έχουν παίξει όλη τη γκάμα των κοινωνικών ρόλων, από νταντάδες και βοηθοί στο σπίτι ως δεύτερες μητέρες και πατέρες, στη διάρκεια της ζωής τους.

Γιατί η οικονομική κρίση στη χώρα μας χτυπάει περισσότερο τους ανθρώπους της 3ης ηλικίας; Γιατί οι ηλικιωμένοι είναι ο εύκολος στόχος. Γιατί είναι απόλυτα εξαρτημένοι από το σύστημα που δημιούργησε την κρίση. Η κρίση και το νέο οικονομικό περιβάλλον που δημιουργείται, φέρνει για όλους μας μεγάλες απώλειες. Πολλά πράγματα που κάναμε θα χρειαστεί να τα αλλάξουμε ή να τα αποχαιρετίσουμε εντελώς. Οι ηλικιωμένοι συνάνθρωποι μας όμως, έχουν λιγότερες διαθέσιμες επιλογές και περιορισμένες εναλλακτικές λύσεις από ότι ένας νέος ή ένας άνθρωπος μέσης ηλικίας. Δεν μπορούν να προβάλλουν αντιστάσεις στις αποφάσεις του συστήματος.

Η οικονομική κρίση επιφέρει απώλειες και οι ηλικιωμένοι βιώνουν ήδη πολλές και, δύσκολες στη διαχείριση τους. Βιώνουν την απώλεια της νεότητας τους, της σωματικής τους αντοχής, της υγείας τους. Πιθανό να έχουν βιώσει την απώλεια ενός συντρόφου, ενός φίλου ή ολόκληρης της οικογένειας τους. Έχουν βιώσει την απώλεια της εργασίας τους και, το βασικότερο, ζουν μια περίοδο που θα έρθουν αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο της ίδιας της απώλειας της ζωής τους.

Όλες οι απώλειες και ο θρήνος που τις συνοδεύει εκφράζονται με το παράπονό τους ότι είναι μόνοι. Βιώνουν μοναξιά. Όλοι μπορεί να νιώθουμε μοναξιά ή να συμβεί και σε εμάς, τους νεότερους, μια από τις παραπάνω απώλειες. Η διαφορά μας, είναι ότι εμείς έχουμε εναλλακτικές λύσεις, έχουμε κι άλλες επιλογές, οι ηλικιωμένοι όμως όχι. Αυτό που πονάει δεν είναι το αίσθημα της μοναξιάς, αλλά το ότι δεν έχουν κάποιον να το μοιραστούν.

Η συνέπεια όλων αυτών είναι να ζουν σε μόνιμο στρες, το οποίο επιδρά άμεσα στο καρδιαγγειακό και το ανοσοποιητικό τους σύστημα και τους κάνει ευάλωτους σε ασθένειες και σωματικά προβλήματα. Την ίδια στιγμή καλούνται να μειώσουν απαραίτητες φροντίδες πρόνοιας, όπως η βοήθεια ενός ανθρώπου ή ακόμα και την αναγκαία φαρμακευτική αγωγή.

Η ταχύτητα των αλλαγών που βιώνουμε, μας κάνει να ξεχνάμε ότι όλες αυτές οι αλλαγές πρέπει να συνοδεύονται από ψυχολογική συμπαράσταση. Για τον ηλικιωμένο, συμπαράσταση είναι να στρέψει κάποιος την προσοχή του σε αυτόν. Να τον ακούσει και, να τον βοηθήσει να ξαναδεί τον εαυτό του μέσα από την κρίση. Ο κάθε ηλικιωμένος χρειάζεται να βάλλει σε λόγο αυτά που τον ανησυχούν, όλα αυτά που φοβάται. Κι εδώ είναι απαραίτητη η ανθρώπινη επαφή.

Μια ζωή εκτεθειμένη σε τόσες απώλειες έχει ανάγκη από ψυχική συμπαράσταση, ειδάλλως είναι μια ζωή δίχως νόημα.

Όλοι εμείς στη «Γραμμή Ζωής» φιλοδοξούμε να γίνουμε το παράθυρο επικοινωνίας των ηλικιωμένων με τον έξω κόσμο. Θέλουμε να γίνουμε η εναλλακτική τους επιλογή. Όλες μας οι δράσεις έχουν στόχο την πρακτική τους φροντίδα και την ψυχολογική τους στήριξη. Το μόνο που ζητούμε είναι συμπαράσταση.

Πηγή: www.lifelinehellas.gr